Heeft u vandaag ook boodschappen gedaan? En bent u ook zo geschrokken van de lege schappen op de dag dat premier Rutte maatregelen aankondigt die het corona-virus moeten doen terugdringen?
Niets vermoedend ging ik op pad met mijn wekelijkse boodschappenlijstje maar kwam bedrogen uit en greep regelmatig mis. Het is vast niet vreemd dat ik in de bewuste supermarkt ineens aan die kleine knaagdiertjes moest denken: hamsters dus.
Een hamster heeft een bescheiden zoogdierenbrein. Verschillen tussen zoogdieren zijn onder andere te wijten aan de grote van hun cortex; de hersenlaag die bij mensen het meest ontwikkeld is. Hoe groter en beter ontwikkeld deze hersenschors is, hoe slimmer het dier. De cortex van een mensaap lijkt al aardig op die van de mens, en hersenen van een dolfijn vertonen nog meer overeenkomsten met die van ons.
Terug naar de hamster, die met een bescheiden laagje cortex vooral door zijn instincten gedreven wordt. Hij is erop gericht zich in leven te houden en dus bezig met eten, slapen en zorgen voor nageslacht. En hoewel een hamster van ervaringen kan leren, kleine probleempjes kan oplossen en dingen kan onthouden, echt nadenken kan hij niet zo goed. Een hamster reageert op het NU; gisteren en morgen zijn begrippen die hij niet kent.
Maar het hamsteren dan? Dat lijkt toch best slim? Een voorraadje aanleggen als voorbereiding op een soms onzekere toekomst. Dat lijkt inderdaad slim maar dat doet hij echter niet omdat hij erover heeft nagedacht; zo is ie geprogrammeerd. Dat blijkt wel uit het feit dat hamsters zelfs hamsteren als het helemaal niet nodig is, als ze iedere dag van hun baasje een volle bak met heerlijk eten krijgen. Ze blijven zelfs driftig eten verzamelen, ook als ze nog nooit honger hebben geleden; een geconditioneerde reflex dus.
U heeft zichzelf waarschijnlijk nog nooit vergeleken met een hamster. Al is het maar omdat dat kleine diertje een solitair leven lijdt en wij mensen, met ons doorontwikkelde brein, in staat zijn om sociaal gedrag te vertonen. En toch werd ik vandaag in de supermarkt overvallen door mensen die in koor riepen: “HAMSTEREN….”, met z’n allen…dat dan weer wel.